JavaScript-тің нәтижесі 1995 жылдың мамырынан желтоқсанына дейінгі алты ай ішінде өрбіді. Netscape Communications веб-технологиялар аренасына сенімді түрде қадам басты. Оның Netscape Communicator шолушысы алғашқы танымал веб-шолғыш NCSA Mosaic-ке қарсы ойдағыдай қалпына келді. Netscape 90-шы жылдардың басында Мозайканы дамытуға көмектескен адамдар жасады. Енді ақшамен және тәуелсіздікпен оларда веб-технологияларды одан әрі дамыту жолдарын іздеу үшін барлық қажеттіліктер болды. Бұл JavaScript-тің пайда болуына себеп болды.
Netscape Communications негізін қалаушы және бұрынғы Mosaic командасының мүшесі Марк Андрессен вебтің қарқынды болуы керек деп санайды. Анимациялар, қолданушылардың өзара әрекеттесуі және басқа да интерактивтілік түрлері болашақ интернеттің ажырамас бөлігі болуы керек. Вебке жеңіл сценарийлер тілі қажет (немесе сценарийлер тілі - ред.) DOM-мен жұмыс істеуге қабілетті, ол кезде ол стандартталмаған болатын. Сол кезде күрделі «бір» мәселе болған: бұл тіл үлкен әзірлеушілерге және мәселенің инженерлік жағына байланысты басқа адамдарға арналмаған болуы керек. Сол күндері Java белсенді түрде дамып, осы орынды қуатты иемденді. Осылайша, жаңа сценарий тілі мүлдем басқа аудиторияға - дизайнерлерге бағытталуы керек болды. Әрине, веб тұрақты болды, ал HTML тіпті бағдарламалауға еш қатысы жоқ адамдар үшін жеткілікті жас және үйренуге оңай болды. Сондықтан, браузердің бір бөлігі болып, интернетті динамикалық ету үшін бәрі бағдарламалаудан алыс адамдар үшін мүмкіндігінше түсінікті болуы керек. Осы болжамнан Mocha идеясы туды, ол өте қарапайым, динамикалық және қол жетімді сценарий тілі болу керек.
JavaScript тілінің мүмкіндіктері
Бұл тілдің көмегімен көрінетін элементтермен және HTML – құжаттамалардың мазмұнымен динамикалы басқаруға болады. Экранда қрнектелетін құжаттамаға шамаланып құрылған HTML құжаттамаларды браузермен жүктелген құжаттамаларды синтаксистік талдау процесінде жазуға болады. Document объектісінің көмегімен құжаттамаларды «нольдн бастап» генерациялауға боладжы, ол негізінен пайдаланушының жасаған алдыңғы әрекеттеріне немесе қандай да бір факторға байланысты жүргізілуі мүмкін. JavaScript браузер жұмысын бақылауға мүмкіндік береді. Мысалы, Window объекті экранға қалқып шығатын диалогтық терезелерді шығаруға, браузер жаңа терезелерін құруға, ашуға және жабуға, қозғалту режимдерін беруге және терезелер өлшемдерін беруге және т.б. мүмкіндік береді. JavaScript құжаттамалар ішіндегілермен бірге өзара әрекет етуге мүмкіндік береді. Объект Document және оның ішіндегі болатын объектілер бағдарламаларға HTML- құжаттамалары бөліктерін оқуға және кейде олармен әрекет етуге мүмкіндік береді. Мәтінің дәл өзін оқуға мүмкін болмайды, бірақ, мысалы, сол құжаттаманың ішіндегі гипермәтінді сілтиемелер тізімін алуға мүмкіндік бар. Ағымдағы мезеттерде құжаттамалар мазмұнымен өзара әрекет етудің кең мүмкіндіктері Form объектін және оның құрамында болуы мүмкін объектілермен өзара әрекет етудің қамтамасыз ете алады, атап айтсақ: Button, Checkbox, Hidden, Password, Radio, Reset, Select, Submit, Text және Textarea.
JavaScript тілінің негізгі ерекшеліктері
JavaScript — бұл салыфстырмалы қарапайым объектілі – бағытталған тіл, және ол үлкен емес клиенттік және серверлік қосымшаларды Интернет үшін жасауға және құруға арналған. JavaScript тілінде жазылған бағдарламалар HTML-құжаттамалары құрмына қосылады және солармен бірге таралады. Көру бағдарламалары (ағылшын тілінің browser сөзінен шыққан браузерлер) Netscape Navigator және Microsoft Internet Explorer типтері бағдарлама-қоюшы құжаттамаларында тұрғызылған құжат мәтіндерін таниды (script-коды) және оларды орындайды. Олай болса, JavaScript — бағдарламалаудың интерпретацияланатын түрі. JavaScript жасалған бағдарламаларпдың мысалы ретінде пайдаланушымен енгізілген мәлімттерді тексеретін немесе құжаттаманы ашу немесе жабу кезінже қандай да бір әрекеттерді орындауға атқаратын бағдарламаларын қарастыруға болады. Мұндай бағдарламалар негізінен пайдаланушының әрекетіне әрекет ете алады – тышқан пернесін басу, экранды формаға мәліметтерді беру немесе тышқанды жылжыту арқылы беттерде жылжуға мүмкіндік береді. Одан басқа, JavaScript-бағдарламалар браузерлердің өзін және құжаттамалар атрибуттарын басқара алады. JavaScript тілі синтаксисі бойынша Java тілімен ұқсас бола отырып, объектілі модельді қоспағанда, өз кезегінде мәліметтердің статикалық типтері және қатаң типтеу қасиеттеріне ие емес.
JavaScript тілінің C тілінен айырмашылығы
JavaScript - бұл объектіге бағытталған тіл, бірақ тілде қолданылатын прототиптер дәстүрлі классқа бағытталған тілдермен салыстырғанда объектілермен жұмыс істеуде айырмашылықтар тудырады. Сонымен қатар, JavaScript-те функционалды тілдерге тән бірқатар қасиеттер бар - бірінші сынып объектілері ретінде функциялар, тізім ретінде объектілер, карри, анонимді функциялар, жабылу - бұл тілге қосымша икемділік береді. Синтаксисіне қарамастан C, JavaScript-тің C тілімен салыстырғанда негізгі айырмашылықтары бар: интроспекция мүмкіндігі бар объектілер;бірінші кластың объектілері ретіндегі функциялар; автоматты түрде құю;қоқысты автоматты түрде жинау;жасырын функциялар. Java синтаксис жағынан C, C++ тілдеріне ұқсас. Бұл тіл егер кроссплатформалы, яғни, MacOS, Linux, Windows үшін бағдарлама жазғың келсе қажет. Яғни, бір жерде жазылған бағдарлама ешбір қиындықсыз қалған платформаларда жұмыс жасай береді.Node JS платформасы клиенттік функцияларға жауапты. Қазірде java ең танымал кең тараған тілдердің бірі және оған төленетін ақша да жоғары. Негізгі кемшілігі баяу жұмыс жасайды, сондықтан десктоп бағдарламалар жасауда көп пайдаланылмайды.
JavaScript тілінің құрылымы
Құрылымдық жағынан JavaScript бір-бірінен айқын ажыратылатын үш бөліктің бірігуі ретінде ұсынылуы мүмкін :ядро (ECMAScript),браузер нысаны моделі (BOM),құжат нысанының моделі (DOM).Браузерден тыс ортада JavaScript ескере отырып, браузер нысаны моделі мен құжат нысанының моделіне қолдау көрсетілмеуі мүмкін . Құжат нысандарының моделі кейде JavaScript-тен бөлек объект болып саналады, бұл DOM-дің тілге тәуелсіз құжат интерфейсі ретінде анықтамасына сәйкес келеді. Керісінше, бірқатар авторлар BOM мен DOM-ді бір-бірімен тығыз байланыста деп санайды. JavaScript-те сіз кез-келген нәрсені деректермен жасай аласыз, бірақ C ++ қатты терілген (және қазіргі заманғы стандарттар бойынша - қатаң). JS-де кез-келген қасиет пен функцияны div-ке оңай қосуға болады. JS-де көпжоспар жоқ (жоспарланғанымен) JS-де жадыны бөлудің қажеті жоқ JS интерпретацияланған және C ++ компиляциясы бар C ++ -OOP, ал мұндағы OOP JS - I HZ (сыныптар мүлдем жоқ) және прототипке бағытталған парадигма жүзеге асырылады. Ал прототиптер өте ақысыз (өйткені мәліметтер қатаң терілмеген) JS-де барлығы сілтеме бойынша жұмыс істейді, бұл орындалу контекстіне байланысты. Бағдарламаның орындалу аймағы жоқ (C # және жаңа PHP сияқты) Негізгі функция жоқ, орындалу жүктеу кезінде және оқиғалар болған кезде басталады JS бүкіл ОЖ-да емес, виртуалды машинада жұмыс істейді.
JavaScript негіздері туралы
JavaScript қазіргі таңда үлкеен сұранысқа ие, аса танымал. JavaScript-тің танымалдылығының артып келе жатқандығын, бұл тілдің қосымшаларға енетіндігін, тілдің маңыздылығын білеміз. Жалпы JavaScript-те функцияны function MyFunction() функциясы арқылы енгізіп бастау керек. Сонда программа дұрыс жұмыс жасайды. Ал циклдерге келетін болсақ оларды да дұрыс жазудың әдісі болады. Javascript-те for, while, do while циклдер бар. FOR циклын for (i = 0; i <= 10; i++) арқылы бастау керек. WHILE циклын while (i <= 7) арқылы бастау керек. Javascript-ті мобильді және веб-қосымшаларда, серверлік қосымшаларда, қолданбалы бағдарламалық жасақтамада қолдануға болады.. Сонымен қатар біз кейбір әдістерді қолдана отырып қарапайым математикалық амалдардыда орындай аламыз. Мысалы
екі санның ең үлкенін Math.max(x, y) әдісі арқылы тез табуға болады. Ал санды бүтін санға айналдыру үшін Math.round(сан жазамыз) әдісін қолдана аламыз. Math.pow(number,2) санды екі еселейді.
JavaScript те функцияны аргумент ретінде беруге де болады. Операторлардың жұмысына келетін болсақ === операторы мысал келтірмей салыстыру функциясын атқарады. Ал объектінің қандай кілттері бар екенін білу үшін Object.keys() функциясы қолданылады.
Массивтермен жұмыс жасаған кезде кейбір әдістер арқылы элементтерді қосып, немесе алып тастауға болады ол үшін push() және pop() әдістерін қолдана аламыз.Элементтері басқа массивтер немесе объектілер бола алатын массив көпөлшемді болып саналады.